Rocznica urodzin generała Władysława Andersa

 

Zapraszamy na Lidzbarskie Obchody 125. Rocznicy Urodzin Generała Władysława Andersa – postaci związanej z historią tego miasta (Sądowa 21, 13-230 Lidzbark).

W programie wydarzenia:

● uroczyste złożenie kwiatów przed Tablicą Pamiątkową
● koncert pianisty Stanisława Deji
● wystawa fotografii historycznych

PLAKAT

 

Władysław Anders urodził się w czwartek 11 sierpnia 1892 r. w Błoniu – osadzie w gminie Krośniewice w powiecie kutnowskim w obecnym województwie łódzkim.

Korzenie rodzinne Andersów sięgają  przodków pochodzenia niemieckiego prawdopodobnie osiadłych w Kurlandii i Inflantach lub też w okresie saskim w Rzeczypospolitej.

Rodzicami Władysława był Albert Anders i Elżbieta z Tauchertów. Był on pierworodnym, najstarszym synem. Miał trzech młodszych braci, którzy również wybrali karierę wojskową.

Pierwsze 8. lat życia spędził w majątku w Błoniu pod Krośniewicami w środowisku dużej swobody w otoczeniu braci, służby oraz typowych dla takich majątków  koni. Jest mało prawdopodobne by kiedykolwiek uczęszczał do lokalnej wiejskiej szkoły. Nic też nie wiadomo o stłym rezydencie – guwernerze, który był wówczas dość kosztowny. Najprawdopodobniej młody Władysław kształcił się  przy pomocy zaangażowanych przez rodziców dla niego i rodzeństwa prywatnych nauczycieli.

W roku 1900 uczęszczał do szkoły realnej (riealnoje ucziliszcze) w Warszawie czyli nie humanistycznego a matematyczno-przyrodniczego, gdzie mniejszy nacisk kładziono na j. rosyjski, który był prawdziwą zmorą dla Polaków. W owym czasie – i często aż do lat 30. XX wieku – rodzice zarządców wiejskich, a zwłaszcza ziemianie, często posyłali dzieci po ukończeniu 10. roku życia do pierwszej klasy gimnazjum w mieście. Ponieważ normalnie nauka w gimnazjum trwała 8. lat, to mature to dzieci zdawały  wieku 18. lat.

Młody Władysław poszedł do szkoły o rok wcześniej niż większość jego rówieśników. Możliwe, iż wiązało się to z przeprowadzką rodziców do Taurogów na Żmudzi (Litwa) w roku 1901, gdzie też rok później urodził się ostatni z braci – Tadeusz. Już wówczas młody Władysław, który  zamieszkał przy ul. Nowy Zjazd w Warszawie musiał się mocno usamodzielnić, gdyż kontakt z rodziną w Taurogach był mocno utrudniony (nie dochodziła tam kolej, a najbliższa stacja znajdowała się 110 km dalej w Kownie). Niewątpliwie wpłynąć to musiało na charakter Władysława Andersa, którego samodzielność  i niezależność wiązała się z odpowiedzialnością finansową i przyjmowaniem na siebie skutków własnego postępowania.

W roku 1905, zaledwie 13-letni Władysław jest po raz pierwszy świadkiem buntu przeciwko władzy carskiej w Rosji (tzw. piewrwaja zabastowka). W tym czasie odbywał się wszak w Warszawie strajk szkolny, który doprowadził do zezwolenia na polskie szkoły średnie ale bez praw państwowych i bez państwowych dotacji.

W październiku 1909 roku Władysław uzyskuje świadectwo maturalne (atiestat zierłosti), co upoważniało do studiów na politechnice lub wydziałach matematyczno-przyroidniczych na uniwersytecie. W 1910 ro władze carskie pozwalają na obchody 500-lecia bitwy pod Grunwaldem, co częściowo osłabia nastroje antyrosyjskie.

Ponieważ w Rosji służba wojskowa obowiązywała od 21 roku życia przez trzy lata zaś maturzyści mogli wstępować ochotniczo na okres jednego roku – młody Władysław skorzystał z tego swoistego przywileju.

Pod koniec wrzesnia 1910 roku skierowano go jako wolontariusza do 3 Noworosyjskiego Pułku Dragonów w Kownie (blisko Taurogów, gdzie przebywała jego rodzina).Przydzielony został do pułkowej szkoły podoficerskiej. 23 kwietnia 1911 r. awansowany został na kaprala, a we wrześniu stanął przed komisją egzaminacyjną 3. Dywizji Kawalerii i zdał egzamin na chorążego rezerwy (praposzcznik zapasa). 1 października 1911 r. został zwolniony do rezerwy.

Tak rozpoczęła się “przygoda Władysława Andersa z wojskiem, do którego powrócił wraz z wybuchem I wojny światowej w 1914 r. po studiach na Politechnice Ryskiej, bo już wroku 1917 walczyć w polskim mundurze o Wolna Polskę, jakiej poświęcił później całe swe życie.

AU

UWAGA:

20 września 2017 roku odbędą się  uroczystości 10. rocznicy nadania imienia generała Władysława Andersa Szkole Podstawowej w Nowem 36 w gminie Krośniewice.

 

• 11.00 –  uroczysta Msza święta.
• 12.00 _ przemarsz wraz z pocztami sztandarowymi i wojskiem oraz harcerzami do Szkoły im. gen. W. Andersa
• 12.15 – uroczystości na placu szkolnym (Wprowadzenie pocztów sztandarowych, wciągnięcie flagi na maszt i odśpiewanie Hymnu państwowego, meldunki i powitanie gości, złożenie kwiatów przed tablicą gen. Władysława Andersa, przemówienie min. Anny Marii Anders, część artystyczna w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej im. gen. Władysława Andersa w Nowem, zaproszenie przybyłych Gości do obejrzenia wystawy jubileuszowej “Armia Andersa – Szlak Nadziei” i wpis do Księgi Pamiątkowej.
• 14:00 zakończenie uroczystości