Polegli na Polu Chwały

MONTE CASSINO

“Przechodniu powiedz Polsce, żeśmy polegli wierni w jej służbie”

Budowa cmentarza, która rozpoczęła się w 1944 roku, praktycznie zaraz po zakończeniu walk, została ukończona w 1946 r., ale poświęcenie nastąpiło już 1 września 1945r. podczas wielowyznaniowej uroczystości celebrowanej w obrządku katolickim, prawosławnym, ewangelickim i żydowskim z udziałem przedstawicieli rządu polskiego na uchodźstwie oraz dowództwa wojsk alianckich.  Cmentarz  znajduje się w obrębie płaskiego siodła zwanego Doliną Śmierci, pomiędzy klasztorem a wzgórzem 593. Spoczywa na nim 1072 żołnierzy poległych podczas bitwy o  Monte Cassino. 8 kwietnia 1965 na cmentarzu na Monte Cassino został pochowany biskup polowy Józef Gawlina – uczestnik walk na Monte Cassino.  Tu spoczęły również prochy gen. Władysława Andersa – dowódcy 2 Korpusu, zmarłego na emigracji w Londynie i pochowanego na Monte Cassino 18 maja 1970 r. 21 maja 2011r. spoczęły tu również prochy małżonki generała, Ireny Renaty Anders. Cmentarz budowali żołnierze 2 Korpusu przy pomocy włoskich kamieniarzy pod kierownictwem inż. Tadeusza Muszyńskiego i według projektu architektów Wacława Hryniewicza i Jerzego Skolimowskiego. Prace rzeźbiarskie wykonał Michał Paszyn, jego autorstwa są: znicz cmentarny, wykute z brązu przy górnym ołtarzu orły i wawrzyn oraz płaskorzeźba Orła Białego powyżej cmentarza. Włoch – prof. Cambelotti jest autorem dwóch orłów husarskich na cokołach przy bramie wejściowej. Budowa cmentarza wymagała wyrównania terenu zrytego bombami i  przemieszczenia 20 000 metrów sześciennych ziemi. W głąb zapuszczono mury oporowe wysokie miejscami na 5 metrów. Wydobyto i obrobiono 12 000 sztuk głazów. Cmentarz po raz pierwszy został odrestaurowany w 1962 r. z inicjatywy polskiej emigracji.
Dziś znajduje się pod opieką Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Poniżej przedstawiamy Państwu tablicę pamięci żołnierzy Rzeczypospolitej spoczywających na cmentarzu Monte Cassino. Po wybraniu poległego znajdą Państwo informacje o grobie oraz jego lokalizację. Dane pochodzą z  serwisu POLSKIECMENTARZEWEWLOSZECH.EU – Monte Cassino.

BOLONIA

 

Polski Cmentarz Wojenny w Bolonii – San Lazzaro di Savena. To największy z czterech polskich cmentarzy wojennych we Włoszech. Pochowano na nim 1432 żołnierzy 2 Korpusu  poległych w walkach na Linii Gotów, w Apeninach, nad rzeką Senio i przy wyzwalaniu Bolonii. Cmentarz został ukończony i  poświęcony 12 października 1946 r. w obecności dowódcy 2 Korpusu gen. Władysława Andersa. Mszę świętą celebrował biskup polowy Józef Gawlina.  Wybudowany z inicjatywy dowódcy 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa przez żołnierzy 10 Batalionu Saperów 2 Korpusu Polskiego przy pomocy włoskich kamieniarzy. Autorem projektu architektonicznego cmentarza jest ppor. inż. arch. Zygmunt Majerski, natomiast  elementy dekoracyjne zostały wykonane  przez  architekta i rzeźbiarza Michała Paszyna  Nadzór budowlany, podobnie jak podczas budowy cmentarza w Loreto prowadził inż. Roman Wajda.

Poniżej przedstawiamy Państwu tablicę pamięci żołnierzy Rzeczypospolitej spoczywających na cmentarzu w Bolonii. Po wybraniu poległego znajdą Państwo informacje o grobie oraz jego lokalizację. Dane pochodzą z  serwisu POLSKIECMENTARZEWEWLOSZECH.EU – Bolonia.

 

CASAMASSIMA

 

Spoczywa na nim 429 żołnierzy polskich poległych w walkach na linii Gustawa nad rzeką Sangro oraz zmarłych w szpitalu wojskowym w Casamassima i innych szpitalach Bari i Neapolu w wyniku ran odniesionych  w różnych bitwach włoskiej kampanii. Prace konstrukcyjne koordynował mistrz murarski Fedele Camardella. Cmentarz został zbudowany na planie prostokąta. Oznacza to, że groby prawosławne, żydowskie i muzułmańskie umiejscowione są razem z grobami katolickimi, co potwierdza, że wśród żołnierzy 2 Korpusu podziały religijne nie miały znaczenia. W centrum znajduje się ołtarz z wileńskim wizerunkiem Matki Bożej Ostrobramskiej oraz inskrypcją “NIE SIŁĄ PRAWA ZŁAMANI – MĘŻNIE I SZLACHETNIE ZGINĘLI”. Charakterystycznym elementem jest również brama główna z symbolami 2 Korpusu , datami 1943 – 1946 (kiedy chowani tu byli żołnierze) oraz napisem po łacinie będącym cytatem z drugiego listu św. Pawła do Tymoteusza: “DOBRY BÓJ STOCZYŁEM, WIARĘ ZACHOWAŁEM, A TERAZ OCZEKUJE MNIE WIENIEC SPRAWIEDLIWOŚCI”.

Poniżej przedstawiamy Państwu tablicę pamięci żołnierzy Rzeczypospolitej spoczywających na cmentarzu w Casamassimie. Po wybraniu poległego znajdą Państwo informacje o grobie oraz jego lokalizację. Dane pochodzą z  serwisu POLSKIECMENTARZEWEWLOSZECH.EU – Casamassima.

 

LORETO

 

Powstał w 1944 r. na zboczu wzgórza u stóp bazyliki loretańskiej i został  poświęcony 6 maja 1946 r. Budowę cmentarza nadzorował inż. Roman Wajda. Na cmentarzu spoczywa 1081 żołnierzy 2 Korpusu Polskiego poległych na froncie adriatyckim, w bitwach o Ankonę i Loreto, nad rzeką Metauro i na Linii Gotów. Groby żołnierzy rozmieszczone są na trzech tarasach, a w centrum na kamiennym cokole umieszczono maszt z polską flagą. Z jego czterech stron widnieją związane z miejscami walk Polaków napisy: Ankona, Loreto, Metauro, Linia Gotów. Podobnie  jak w Casamassima,  na ołtarzu w centrum cmentarza  umieszczono kopię słynnego obrazu wileńskiej Matki Boskiej Ostrobramskiej, symbolizującego silną więź pochowanych tu żołnierzy  ze wschodnimi terenami przedwojennej Polski. Na cmentarzu oprócz kwater katolickich, swoje groby mają tu także Żydzi, ewangelicy, prawosławni, a także jeden  muzułmanin.

Poniżej przedstawiamy Państwu tablicę pamięci żołnierzy Rzeczypospolitej spoczywających na cmentarzu w Loreto. Po wybraniu poległego znajdą Państwo informacje o grobie oraz jego lokalizację. Dane pochodzą z  serwisu POLSKIECMENTARZEWEWLOSZECH.EU – Loreto.